Dzień Mincerza

W roku 2024 Dzień Mincerza przypada na 10 lutego (sobota)

Mennica Polska powstała 10 lutego 1766 roku za rządów Stanisława Augusta Poniatowskiego, kiedy uchwalono nowy system monetarny. 200 lat później 10 luty został uchwalony oficjalnie jako święto mennicze: Dzień Mincerza.

Dzień Mincerza to dobra okazja, by poznać bogatą historię organizacji. Sejm elekcyjny 7 września 1764 roku jednogłośnie wybrał Stanisława Augusta Poniatowskiego na króla i obarczył go obowiązkiem reformy monetarnej oraz uruchomienia nowej mennicy. Król powołał Komisję Menniczą i nabył posesję przy ul. Bielańskiej w Warszawie, którą przeznaczono pod budowę nowej mennicy. 10 lutego 1766 roku uruchomiono Mennicę Warszawską. W 1971 roku wprowadzono litery M.V. i M.W. na dukatach bitych w Mennicy Warszawskiej, a rok później powstało wykonano order Virtuti Militari. To najwyższe odznaczenie wojskowe w Polsce i najstarsze na świecie.

Mennica przez dziesięciolecia była świadkiem i uczestnikiem burzliwej historii narodu polskiego. W czasie Powstania Listopadowego była np. fabryką zbrojeniową. Po wybuch II wojny światowej zburzono budynek mennicy, a w dodatku okupacyjne władze niemieckie zrabowały kolekcje numizmatyczne. Kustosz Władysław Terlecki uratował jedynie około 10% eksponatów.

Były też weselsze momenty, jak choćby udział w wielkiej Wystawie Światowej w Nowym Jorku w 1939 roku, wybicie pierwszych powojennych monet polskich w 1953 roku, czy przywrócenie monet do obiegu pieniężnego 1 stycznia 1995 roku. Wśród najnowszych sukcesów warto wspomnieć o pierwszej na świecie monecie cylindrycznej Fortuna Redux, gdzie powierzchnią na której znajduje się większość wizerunku monety jest rant.

Dzień Mincerza uchwalono w 1966 roku, a więc w 200 rocznicę założenia Mennicy Polskiej. W 2016 roku Dzień Mincerza był najlepszym terminem do tego, by rozpocząć obchody jubileuszu 250-lecia. Przygotowano w związku z tym wiele atrakcji.
- ogłoszono konkurs na projekt medalu jubileuszowego dla szkół i uczelni artystycznych
- uruchomiono specjalną stronę internetową poświęconą obchodom
- przygotowano wystawę medaliersko-numizmatyczna ze zbiorami Mennicy Polskiej, jak i pochodzące

m. in. z Zamku Królewskiego w Warszawie i Muzeum Narodowego w Krakowie.
- w ramach jubileuszu, który rozpoczął się w Dzień Mincerza Mennica Polska włączyła się również w Noc Muzeów i przygotowała grę miejską „Na tropie skradzionych monet”.

W ramach jubileuszu wydano także monety kolekcjonerskie z projektu Jana Filipa Holzhaeussera (do roku 1792 pełni ł funkcję nadwornego medaliera króla Stanisława Augusta Poniatowskiego) z serii 250 lat Mennicy Warszawskiej: „Półtalar koronny – próbny”, „Talar koronny – próbny”, „Dwuzłotówka koronna – próbna” i „Złotówka koronna – próbna”. Każdy numizmat wybito stemplem lustrzanym w najczystszym srebrze próby 999. Nakład wynosił oczywiście 250 zestawów.

Dawni mincerze zajmowali się nie tylko biciem monet, ale i kontrolą monety będącej w obiegu, jej wymianą i ściganiem oraz karaniem fałszerzy. Wraz z upływem czasu tracili jednak te uprawnienia, skupiając się na samej produkcji. Dawniej było to rzemiosło, dziś bardziej sztuka. Sztuka która łączy kunszt z nowoczesnymi technologiami. Obecnie mincerzy wykorzystują do pracy nowoczesne prasy automatyczne. Obecnie w Mennicy Polskiej zatrudnionych jest około 20 mincerzy. Z okazji święta warto życzyć im dalszych sukcesów i zadowolenia z wykonywania tego jakże elitarnego zawodu.


Nietypowe