Święto Służby Ochrony Państwa - między ceremonią a codzienną służbą

• Tegoroczne obchody odbyły się 5 czerwca 2025 – choć oficjalna data święta to 12 czerwca
• 101. rocznica powstania formacji ochronnych – tradycja sięga zamachu na prezydenta Narutowicza w 1922 roku
• 2808 funkcjonariuszy – tyle osób obecnie służy w Służbie Ochrony Państwa
• 214 mln zł na modernizację – kwota przeznaczona na program rozwoju SOP w latach 2022-2025
• Ochrona wykracza poza prezydenta – SOP chroni najważniejsze osoby, obiekty i placówki dyplomatyczne
• Powstanie po tragedii – formacja utworzona w 1924 roku po zamachu na Gabriela Narutowicza

Uroczystości w Belwederze - oficjalne oblicze święta

5 czerwca 2025 w Belwederze odbyły się tegoroczne obchody Święta Służby Ochrony Państwa. Ceremonia została przełożona z oficjalnej daty 12 czerwca i miała szczególny charakter - był to jeden z ostatnich oficjalnych wystąpień prezydenta Andrzeja Dudy przed zakończeniem dziesięcioletniej kadencji.

Wzruszające słowa prezydenta nie pozostawiły wątpliwości co do znaczenia tej służby. "Składam Państwu jako Prezydent RP głębokie wyrazy szacunku w imieniu wszystkich władz Rzeczypospolitej, także w imieniu narodu Polskiego. Dziękuję za służbę z całego serca" - mówił do zgromadzonych funkcjonariuszy.

Osobisty wymiar podziękowań prezydenta dotknął obecnych: "Chciałem osobiście z całego serca podziękować za współpracę z funkcjonariuszami, za współpracę z kierownictwem SOP przez te wszystkie lata. Za ochronę mnie osobiście, za ochronę moich najbliższych - mojej żony Agaty, naszej córki Kingi."

Konkretne wyniki uroczystości obejmowały wręczenie odznaczeń państwowych, promocję 28 funkcjonariuszy na pierwszy stopień oficerski oraz mianowania na wyższe stopnie służbowe. W ceremonii uczestniczyli marszałek Sejmu oraz wiceszef MSWiA Czesław Mroczek.

101 lat tradycji - od tragedii do nowoczesnej służby

Tragedia w galerii "Zachęta" w 1922 roku zmieniła polskie myślenie o bezpieczeństwie najważniejszych osób w państwie. Eligiusz Niewiadomski, malarz powiązany z endecją, zamordował prezydenta Gabriela Narutowicza zaledwie kilka dni po objęciu przez niego urzędu.

Niewiadomski po zamachu oddał się w ręce policji, a podczas procesu sam zażądał dla siebie kary śmierci. Ujawnił również, że planował zamach na Józefa Piłsudskiego. Ta tragedia uświadomiła potrzebę profesjonalnej ochrony najważniejszych osób w państwie.

Odpowiedź państwa przyszła dwa lata później. W 1924 roku Zygmunt Hübner powołał Brygadę Ochronną, której zadaniem była ochrona prezydenta RP. To był początek 101-letniej tradycji polskich służb ochronnych.

Komendant SOP generał brygady Radosław Jaworski podkreśla ciągłość misji: "Nasza formacja zrodziła się z tragicznej konieczności - po zamachu na życie pierwszego prezydenta odrodzonej II Rzeczypospolitej. Od tego momentu w Polsce rozwija się służba, której misją jest nie tylko zapewnianie bezpieczeństwa najwyższym władzom, ale również ochrona zagranicznych gości."

Niewidzialna tarcza - codzienne zadania SOP

2808 funkcjonariuszy pracuje nieprzerwanie, by zapewnić bezpieczeństwo najważniejszym osobom i obiektom w Polsce. Podczas gdy ceremonial święta trwa kilka godzin, codzienność służby SOP rozgrywa się 24 godziny na dobę, 365 dni w roku.

Główne obszary działania SOP to:

Ochrona osób:

• Prezydent RP oraz członkowie jego rodziny
• Najważniejsi goście zagraniczni podczas wizyt w Polsce
• Zabezpieczenie podróży prezydenta za granicą

Ochrona obiektów:

• Pałac Prezydencki, Belweder i inne rezydencje
• Polskie placówki dyplomatyczne za granicą
• Rozpoznanie pirotechniczno-radiologiczne obiektów Sejmu i Senatu

Prezydent Duda podczas uroczystości podkreślał złożoność tej pracy: "Nie jest to służba łatwa, wymaga profesjonalizmu, hartu ducha, odwagi, sprawności fizycznej i inteligencji; jest trudna dla funkcjonariuszy, ale i najbliższych."

Minister spraw wewnętrznych dodawał: "SOP to nie jest tylko służba, która ochrania najważniejsze osoby w państwie. Jest obok innych formacji jednym z filarów bezpieczeństwa państwa."

Skala niewidocznych operacji wykracza daleko poza to, co obserwuje społeczeństwo. Funkcjonariusze zatrzymują osoby stanowiące zagrożenie, zabezpieczają wydarzenia międzynarodowe i współpracują z służbami innych krajów podczas wizyt zagranicznych.

Ludzie za uniformami - droga do elitarnej służby

Kto może zostać funkcjonariuszem SOP? Droga do tej elitarnej formacji wymaga spełnienia rygorystycznych kryteriów. Kandydaci przechodzą wieloetapowy proces weryfikacji obejmujący sprawdzenie wieku, kondycji fizycznej, wykształcenia oraz kompleksowe sprawdzenia bezpieczeństwa.

Specjalistyczne szkolenie przygotowuje funkcjonariuszy do pracy w różnych scenariuszach - od rutynowej ochrony po sytuacje kryzysowe. Natura służby wymaga najwyższego poziomu zaufania i dyskrecji.

Fundamenty służby, według komendanta Jaworskiego, to "tradycja, dyscyplina, zaufanie i wspólna odpowiedzialność". SOP to "formacja dynamicznie rozwijająca się, odpowiedzialna i gotowa do działania w każdych warunkach".

Realia codziennej pracy obejmują rotacyjny system służby, często w trudnych warunkach, z dala od rodzin podczas zagranicznych podróży prezydenta. To "służba poświęcona bezpieczeństwu państwa i najważniejszych osób w państwie".

Rozwój kariery ma charakter stopniowy. Podczas tegorocznych obchodów 28 funkcjonariuszy otrzymało promocję na pierwszy stopień oficerski - "przełomowy dzień w życiu zawodowym każdego funkcjonariusza" według ministra.

Nowoczesne wyzwania i program modernizacji

214 milionów złotych - tyle otrzyma SOP w ramach programu modernizacji służb mundurowych na lata 2022-2025. Te środki finansują kompleksową modernizację formacji.

Inwestycje obejmują:

• Sprzęt uzbrojenia oraz techniki specjalnej
• Informatykę i zaawansowane systemy łączności
• Wyposażenie osobiste i ochronne funkcjonariuszy
• Dodatkowe etaty i podwyżki wynagrodzeń

Współczesne zagrożenia wymagają ciągłej adaptacji. "Zmieniające się realia bezpieczeństwa oraz coraz większe wymagania wobec służb państwowych sprawiają, że nasza rola staje się nie tylko bardziej złożona, ale i jeszcze bardziej istotna" - stwierdza komendant Jaworski.

Nowoczesne wyposażenie obejmuje specjalistyczne pojazdy pancerne, zaawansowane systemy łączności, broń specjalną oraz technologie do wykrywania zagrożeń. Funkcjonariusze mają dostęp do najnowocześniejszego sprzętu umożliwiającego skuteczną realizację misji.

Współpraca międzynarodowa stanowi kluczowy element działania. Podczas wizyt zagranicznych prezydenta polscy funkcjonariusze współpracują z odpowiednikami z innych krajów, a także zabezpieczają pobyty zagranicznych przywódców w Polsce.

Przyszłość formacji - kontynuacja misji

SOP jako wizytówka polskich służb zyskuje uznanie na arenie międzynarodowej. Profesjonalizm polskich funkcjonariuszy podczas zabezpieczania międzynarodowych wydarzeń buduje pozytywny wizerunek Polski jako kraju zapewniającego najwyższy poziom bezpieczeństwa.

Fundamenty przyszłego rozwoju opierają się na "tradycji, dyscyplinie, zaufaniu i wspólnej odpowiedzialności". Komendant Jaworski podkreśla: "Jesteśmy zespołem, który nie tylko chroni, ale także reprezentuje państwo polskie w jego najbardziej wrażliwym wymiarze - bezpieczeństwa."

Nowe wyzwania obejmują zagrożenia cybernetyczne, terrorystyczne oraz hybrydowe formy ataku. SOP przygotowuje się na scenariusze, które jeszcze dekadę temu wydawały się nieprawdopodobne.

Ciągłość misji pozostaje niezmienna od 101 lat. "Kontynuujemy tę odpowiedzialną misję - jako nowoczesna formacja, wywodziąca się z wieloletnich tradycji służb ochronnych" - podsumowuje komendant.

Prezydent Duda podczas pożegnalnego wystąpienia określił znaczenie SOP: "Dziękuję za to dzisiejsze spotkanie i możliwość bycia z Państwem; stanowi ono sposobność do tego, by podziękować za służbę dla Rzeczypospolitej i za to, że jesteśmy bezpieczni."

Święto Służby Ochrony Państwa to przypomnienie o codziennej, niewidocznej pracy 2808 funkcjonariuszy, którzy "symbolicznie reprezentują autorytet Rzeczypospolitej". Ta służba, zrodzona z tragedii sprzed wieku, pozostaje fundamentem bezpieczeństwa polskiego państwa.