Dzień Elektryka 2025: Złota era zawodu w czasach transformacji energetycznej

• Chroniczny deficyt elektryków – brakuje ich w ¾ powiatów Polski nieprzerwanie od lat
• Mediana zarobków 7360 zł brutto – specjaliści z >10 lat stażu zarabiają około 8210 zł
• 64 miliardy złotych inwestycji PSE – do 2034 roku, 4700 km nowych linii 400 kV
• Boom na pompy ciepła +86% – dramatyczny brak wykwalifikowanych instalatorów
• 35 zawodów priorytetowych rządu – elektryk na czele, +1900 zł dofinansowania szkół
• Transformacja energetyczna – 160 TWh energii odnawialnej rocznie do 2034 roku
• Nowe obszary wzrostu – offshore-wind 18 GW, elektromobilność, automatyka przemysłowa

10 czerwca elektrycy na całym świecie obchodzą swoje święto, ustanowione w 1986 roku na pamiątkę 150. rocznicy śmierci André-Marie Ampère'a. W Polsce ten dzień ma szczególne znaczenie – elektrycy pozostają w deficycie nieprzerwanie od lat, a ich mediana zarobków osiągnęła 7360 zł brutto.

Jednocześnie branża stoi przed historyczną szansą. Tylko do 2034 roku planowane są inwestycje o wartości 64 miliardów złotych w modernizację polskiej sieci energetycznej. Transformacja energetyczna i boom na odnawialne źródła energii sprawiają, że zawód elektryka przeżywa prawdziwą renesans.

Rządowa lista 35 zawodów priorytetowych na 2025 rok umieszcza elektryków na czołowych pozycjach, gwarantując im zwiększone finansowanie kształcenia i stabilne perspektywy zatrudnienia.

Deficyt kadrowy – liczby alarmują pracodawców

Trzech na czterech pracodawców w Polsce nie może znaleźć elektryków. Dane z Barometru Zawodów 2025 umieszczają elektryków, elektromechaniczy i elektromonterów na liście 29 zawodów deficytowych w skali całego kraju.

Problem dotyka aż ¾ powiatów w Polsce. Szczególnie dramatyczna sytuacja panuje w województwach małopolskim, śląskim i podkarpackim, gdzie udział firm niemontujących dotąd pomp ciepła może przekraczać 60 procent.

"Ze względu na duży popyt na te urządzenia w ostatnich miesiącach zapotrzebowanie na pracę instalatorów wzrosło bardzo dynamicznie i rynek za tym nie nadąża" – potwierdza Robert Marczak, wiceprezes SolarSpot SA.

Główne przyczyny deficytu to starzenie się kadry i konkurencja zagraniczna. Najliczniejsze roczniki elektryków przechodzą na emeryturę, podczas gdy młodzi częściej wybierają studia niż szkolnictwo branżowe. Polscy elektrycy chętnie wyjeżdżają do pracy w krajach oferujących wyższe wynagrodzenia.

Zarobki elektryków – stabilny wzrost w górę

7360 zł brutto – tyle wynosi mediana wynagrodzeń dla elektryków-specjalistów według najnowszych danych firmy Sedlak & Sedlak ze stycznia 2025 roku. Połowa zatrudnionych zarabia między 5990 a 8690 zł brutto.

Najbardziej doświadczeni specjaliści z stażem powyżej 10 lat mogą liczyć na około 8210 zł brutto. Znacznie wyższe stawki oferowane są w dużych aglomeracjach oraz przy pracy na sieciach wysokiego napięcia, projektach offshore-wind czy instalacjach fotowoltaicznych powyżej 1 MWp.

Stabilność zatrudnienia stanowi dodatkową zaletę zawodu. Elektrycy mogą liczyć na pewność pracy oraz możliwość rozwoju poprzez zdobywanie kolejnych uprawnień i certyfikatów. Polskie certyfikaty SEP są rozpoznawalne w całej Unii Europejskiej, co zwiększa mobilność zawodową.

Mega-inwestycje – 64 miliardy złotych czeka na elektryków

Rekordowe inwestycje PSE to największa szansa dla polskich elektryków. Do 2034 roku operator sieci przesyłowej zainwestuje ponad 64 miliardy złotych w rozwój infrastruktury energetycznej.

Skala planów jest imponująca: 4700 kilometrów nowych linii 400 kV, 28 nowych stacji elektroenergetycznych oraz 110 modernizowanych Głównych Punktów Zasilania. Tysiące miejsc pracy czeka na monterów, elektryków-automatyków i inżynierów rozruchu.

"4700 km nowych linii 400 kV, 28 nowych i 110 modernizowanych stacji oraz lądowa linia prądu stałego - to są filary planów inwestycyjnych PSE do 2034 roku" – informuje oficjalnie operator sieci.

Nowe możliwości obejmują podłączenie farm offshore-wind o mocy do 18 GW, elektrowni fotowoltaicznych do 45 GW oraz farm wiatrowych ponad 19 GW. Razem z planowaną elektrownią jądrową w północnej Polsce całość może generować około 160 TWh energii odnawialnej rocznie.

Cyfryzacja starych stacji GPZ wymaga elektryków znających się na automatyce i systemach SCADA. To nowa nisza zawodowa oferująca szczególnie atrakcyjne wynagrodzenia dla specjalistów łączących wiedzę elektryczną z umiejętnościami IT.

Boom na OZE – instalatorzy na wagę złota

86 procent wzrostu – o tyle urósł polski rynek pomp ciepła w pierwszej połowie 2024 roku. Pompy typu powietrze-woda odnotowały jeszcze większy skok – 133 procent wzrostu sprzedaży.

Problem w tym, że dramatycznie brakuje wykwalifikowanych instalatorów. Według PORT PC (Polska Organizacja Rozwoju Technologii Pomp Ciepła), w Polsce działa około 25-30 tysięcy firm instalacyjnych, ale nie wszystkie montowały dotąd pompy ciepła.

Elektromobilność tworzy kolejny obszar wzrostu. Ustawa o e-transporcie wymusza udział pojazdów elektrycznych w taborze samorządów, ale miasta już sygnalizują problem braku wykwalifikowanych serwisantów. Długoterminowo popyt na elektryków specjalizujących się w ładowarkach wysokoprądowych DC będzie tylko rosnąć.

Kluczowe certyfikaty dla pracy przy pompach ciepła to uprawnienia f-gazowe – zarówno personalne, jak i firmowe. Niektóre firmy dystrybutorskie zatrudniają własnych serwisantów z tymi uprawnieniami, co dodatkowo podnosi ich wartość na rynku pracy.

Rządowe wsparcie – elektryk strategiczną profesją

35 zawodów priorytetowych – tyle profesji umieścił rząd na liście o szczególnym znaczeniu dla rozwoju państwa na 2025 rok. Elektryk, technik-elektryk oraz automatyk zajmują czołowe miejsca.

Wsparcie ma charakter systemowy. Szkoły kształcące elektryków otrzymują zwiększoną kwotę potrzeb oświatowych o około 1900 złotych na ucznia. Pracodawcy zatrudniający młodocianych pracowników mogą liczyć na wyższe dofinansowanie – wzrost o 2570 złotych.

Finansowanie jest gwarantowane przez cały cykl kształcenia. Samorządy mają pewność, że decyzja o uruchomieniu kształcenia w zawodzie elektryka przełoży się na wyższe finansowanie w ramach subwencji przez wszystkie lata nauki.

Nowe trendy demograficzne również wpływają na listę priorytetów. Po raz pierwszy pojawiły się zawody z poziomu szkół policealnych: opiekun osoby starszej i opiekun w domu pomocy społecznej. To odpowiedź na starzenie się społeczeństwa – w 2050 roku 32,7 procent populacji będą stanowiły osoby po 65. roku życia.

Praktyczne porady – jak skorzystać z boomu

466,60 złotych – tyle kosztuje od stycznia 2025 roku egzamin na podstawowe uprawnienia SEP (E1/D1). Wymaga udokumentowanej praktyki zgodnie z rozporządzeniem z 1 lipca 2022 roku.

Najbardziej poszukiwane specjalizacje to automatyka przemysłowa, systemy OZE, sieci wysokiego napięcia oraz elektromobilność. Certyfikaty dodatkowe znacznie podnoszą wartość na rynku pracy.

"Szacujemy, że tylko kilka procent instalatorów ma uprawnienia UDT w zakresie pomp ciepła. Obecnie ponad 70 tysięcy instalatorów i serwisantów w Polsce posiada personalne uprawnienia f-gazowe" – informuje ekspert z PORT PC.

Dla zmieniających karierę szczególnie atrakcyjna jest możliwość szybkiego rozwoju przez specjalizację. Osoby z doświadczeniem w branży fotowoltaicznej coraz częściej poszerzają kompetencje o pompy ciepła. Dystrybutorzy oferują dedykowane programy szkoleniowe.

Międzynarodowe możliwości to kolejny atut. Polskie certyfikaty SEP są rozpoznawalne w całej UE, co otwiera możliwości pracy na kontraktach zagranicznych przy zachowaniu polskiej bazy.

Podsumowanie – zawód na miarę XXI wieku

Międzynarodowy Dzień Elektryka 2025 przypada w momencie, gdy zawód przeżywa prawdziwy renesans. Chroniczny deficyt kadrowy, rosnące wynagrodzenia, rekordowe inwestycje infrastrukturalne i boom na OZE tworzą unikalną sytuację rynkową.

64 miliardy złotych inwestycji PSE, 86-procentowy wzrost rynku pomp ciepła oraz rządowe wsparcie w postaci 35 zawodów priorytetowych to sygnały długoterminowego zapotrzebowania. Mediana zarobków 7360 zł brutto to dopiero początek – specjaliści z nowymi kompetencjami mogą liczyć na znacznie wyższe wynagrodzenia.

Transformacja energetyczna Polski potrzebuje wykwalifikowanych elektryków. Dla młodych osób wybierających ścieżkę zawodową oraz profesjonalistów rozważających zmianę kariery, zawód elektryka oferuje stabilność, perspektywy rozwoju i możliwość uczestnictwa w budowie energetycznej przyszłości kraju.